ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ, ਈ-ਕਾਮਰਸ ਦਿੱਗਜ ਅਮੇਜ਼ਨ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਤੋਂ 'ਪ੍ਰਸਾਦ' ਵਜੋਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵੇਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂਚ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਧਾਰਮਿਕ ਭੇਟਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਉਚਿਤਤਾ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਛਿੜ ਗਈ ਹੈ।
ਅਯੁੱਧਿਆ ਰਾਮ ਮੰਦਰ, ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਧਿਆਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਿੰਦੂ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐਮਾਜ਼ਾਨ 'ਤੇ 'ਪ੍ਰਸਾਦ' ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਨੇ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।
ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਨੋਟਿਸ ਵਪਾਰਕ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੇ ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਬਾਰਕ ਭੇਟ ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ‘ਪ੍ਰਸਾਦ’ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਐਮਾਜ਼ਾਨ, ਨੋਟਿਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਸਵਾਲ ਵਿੱਚ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਠਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰੇਗੀ।
ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸੀਮਾਵਾਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਧਾਰਮਿਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਆਨਲਾਈਨ ਵਿਕਰੀ 'ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਆਲੋਚਕ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਧਾਰਮਿਕ ਭੇਟਾਂ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਨੂੰ ਪਤਲਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੀ ਅਖੰਡਤਾ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੇ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਵੇਲੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਲੋੜ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਅਜਿਹੇ ਵਪਾਰਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਅਸਵੀਕਾਰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ 'ਪ੍ਰਸਾਦ' ਵਪਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵਸਤੂ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਭੇਟ ਦਾ ਮਤਲਬ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਵੰਡਿਆ ਜਾਣਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵਿਵਾਦ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਨੈਤਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵੱਲ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਔਨਲਾਈਨ ਬਜ਼ਾਰ ਵਧਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਧਾਰਮਿਕ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਧਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਉਹ ਹੱਕਦਾਰ ਹਨ।
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਹਿਸ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੋਵੇਂ ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਲਾਂਘੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਨੇਵੀਗੇਟ ਕਰਨਗੇ, ਅਤੇ ਕੀ ਇਹ ਘਟਨਾ ਪਵਿੱਤਰ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਔਨਲਾਈਨ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਨਿਯਮ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰੇ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗੀ।
